Thông thảo
Nội dung
TÌM HIỂU CHUNG
- Tên gọi
– Tên thường gọi: Thông thảo, Thông thoát, Mạy lầu đông (Tày), Co táng nốc (Thái)…
– Tên khoa học: Tetrapanax papyriferus (Hook.) C. Koch
– Họ khoa học: Araliaceae (Ngũ gia bì)
- Đặc điểm tự nhiên
– Thông thảo là một cây nhỏ thường cao 3m có khi tới 6m.
– Thân cứng nhưng giòn. Giữa thân có lõi trắng xốp, cây cành già, lõi càng đặc và chắc hơn.
– Lá to chia thành nhiều thuỳ có khi cắt sâu, mép có răng cưa to. Cuống lá dài 30cm, đường kính 1cm có lõi mềm, phiến lá dài 30cm-90cm.
– Hoa màu trắng hình cầu, cụm hoa hình tán tụ thành chum.
– Quả dẹt gần hình cầu
PHÂN BỐ, THU HÁI, CHẾ BIẾN
- Phân bố
– Ở nước ta, cây Thông thảo mọc hoang dại ở những nơi ẩm thấp vùng Cao Bằng, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Giang.
- Thu hái
– Bộ phận dùng: Lõi của thân cây Thông thảo, Rễ.
– Cây trồng 3 năm thì có thể thu hoạch. Thu hoạch vào mùa thu là cho nhiều .
- Chế biến:
– Cắt thân thành từng đoạn 50-60 cm, dùng que đẩy lõi tươi, loại bỏ hết tạp chất rồi phơi nắng cho khô, khi dùng cắt lát.
- Bảo quản:
– Bảo quản vị thuốc ở nơi khô ráo, tránh ẩm thấp và mối mọt.
THÀNH PHẦN HÓA HỌC
– Thông thảo có chứa saponin (papyriosid, papyriogenin), polysaccharid (poly β-D-galacturonic acid), inositol, aminoacid.
– Hoa và quả chứa flavonoid (kaempferol, kaempferol glycosid, astragalin, afzelin…), coumarin. Ngoài ra còn chứa protein, chất béo, chất xơ.
CÔNG DỤNG
Tính vị:
– Vị ngọt nhạt, tính hơi hàn.
Quy kinh:
– Quy về Phế và Vị.
Theo y học cổ truyền:
Công dụng:
– Lõi thân có tác dụng thanh nhiệt, lợi niệu, thông khí hạ nhũ, thanh nhiệt giải độc, trấn khái, chữa sốt ho, chữa phù thủng…
– Rễ có tác dụng hành khí, lợi thuỷ, tiêu thực, thúc sữa.
Chủ trị:
– Sốt khát nước, ho, làm thuốc lợi sữa.
– Đái đỏ, bệnh lậu, đái buốt, mắt mờ, mũi tắc, trướng bụng, tuyến sữa không thông…
LIỀU DÙNG & CÁCH DÙNG
– Liều từ 3 g đến 5 g/ngày.
– Có thể dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc tán thành bột, làm viên. Thông thường phối hợp với các vị thuốc khác để tại thành bài thuốc.
Lưu ý
– Người không có triệu chứng nóng trong người hoặc bị đi tiểu nhiều thì không được dùng.
– Phụ nữ có thai không được dùng dươc liệu này.
– Nên ham khảo ý kiến bác sĩ, thầy thuốc trước khi sử dụng.